KARAR VERME SÜRECİ
Günlük yaşamımızda birçok faaliyeti gerçekleştirmek için çeşitli kararlar verdiğimiz halde, çoğu zaman karar verdiğimizin farkında bile değiliz. Oysaki okul, meslek, arkadaş seçmek veya kazanımlarımız için en uygun yatırım alanını gibi pek çok kararlar, yaşamımızı önemli derecede etkileyecek alternatiflerle doludur. Karar verme süreci, bir ihtiyacımızı gidereceği düşünülen bir kişi, durum veya bir nesneye götürecek iki (en az) ya da daha fazla alternatif olduğu zaman yaşanılan sıkıntıyı gidermek için atılan bir adım-davranış olarak tanımlayabiliriz herhalde.
Karar verme sürecinde bir güçlükle karşı karşıyayızdır. Özellikle okul ve meslek seçimi gibi durumlar söz konusu olduğunda bu süreç, daha detaylı düşünmeyi, çok uğraş göstermeyi, araştırma yapmayı gerektirmekte ve çoğunlukla da çoğunlukla yoğun kaygıyı içermektedir. Eğer verdiğimiz karar çok risk içeriyor bir de geri dönülemez nitelikte ise, o kararın sonuçlarını önceden tasarlamak ve en uygun seçeneği belirlemek daha da çok önem kazanmaktadır. Bu süreç, ilköğretim 8. Sınıf öğrencilerimizin hangi tür liseye gitmek istediklerine ilişkin karar aşamasına geldiklerinde risk unsurunu fazlasıyla barındırmaya başlamaktadır. Lise türüne karar vermek durumunda kaldıklarında öğrencilerimiz, yoğun stres ve sınav kaygısı sebebiyle detaylı araştırma yapma gerekliliğini hakkıyla yapamamaktalar. Seçtiği lisede okumak istemeyen öğrencilere 9. Sınıf sonunda lise türünü değiştirme fırsatı verilmiş, ancak(!) bazı öğrencilerimiz seçtikleri lise türünü değiştirmeyi çok istemelerine rağmen ikinci kez karar vermekten kaçındıkları için bocalama yaşamaktalar.
Her ne olursa olsun karar vermenin bir süreç içinde gerçekleştiğini öğrencilerimize anlatarak farklı sorularla bu sürecin daha sağlıklı geçeceği hakkında bilgilendirebiliriz.
- Karar verilecek problemim nedir?
- Bu kararımın öğeleri neler olabilir?
- Belirlediğim bu kararı vermek için süreç boyunca hangi bilgiye ihtiyacım var?
- Bu bilgileri isteklerim doğrultusunda önem derecesine göre nasıl sıralamalıyım?
- Ne istiyorum? Sahip olduğum değerlerim kararımı nasıl etkileyecek? ( Ailem ve yakınlarımın değerleri nasıl etkilenecek?)
- Karar verme sürecinde belirlediğim problemin en olası çözümü nedir? Bu seçeneklerin her birinin sonuçları nelerdir?
- Her bir seçeneğim ve sonuçlar hangi riskleri içinde barındırıyor?
- Ben kararım konusunda ne yapacağım? Nerede ve nez aman bu kararımı uygulayacağım?
- Ben gelecekte de aynı kararı verebilir miyim?
Görüntülenme Sayısı: hesaplanıyor...