YARATICI YAZMA ETKİNLİKLERİ (1)
YARATICI YAZMA ETKİNLİKLERİ (1)
Çocuklarımıza yazı çalışmaları yaptırırken “Nereden başlamalıyım, nasıl başlamalıyım?” sorularıyla sıkça karşılaşırız. İyi bir iletişim için söz kadar yazıya da gereksinim duyarız. Bu nedenle yavrularımıza daha küçük yaşlarda yazmanın aslında korkulacak bir uğraş olmadığını göstermemiz gerekir. Onların düş gücünü birazcık zorlayarak, yazı çalışmalarını oyunlaştırarak yaratıcılıklarını geliştirebiliriz. Bu sayfada benim Türkçe derslerinde uyguladığım ve en içine kapalı, çekingen öğrencilerimin bile paylaşımda bulunup çok güzel çalışmalar ortaya koyduğu birkaç etkinliği sizlerle paylaşmak istedim. İlerleyen zamanlarda başka çalışmalarımı da sizlerle paylaşacağım. Dostluk ve sevgiyle…
Birgül Nalbant
BÜYÜMÜŞ BEN
- Çocuklara yıllar sonra açılıp okunmak üzere kendilerinin büyümüş hallerine bir mektup yazmaları istenir.
- Bu mektup çocuğun anılarını, duygularını canlandıracaktır.
- Ona küçük önerilerde bulunabilirsiniz. Örneğin: Odası, evde kullandıkları eşyalar nasıldır? En yakın komşuları, arkadaşları kimlerdir? Onu etkileyen önemli olaylar nelerdir? Sınıfında, yakın çevresinde yaşadığı duygusal olaylar var mıdır?
- Bunların tümünü kendi kendine yazdığı mektuba aktarır ve bu mektubu saklarsa, ileride ona tatlı bir anı olarak kalacaktır.
ÖYKÜ ÇANAĞI
Konu bulmakta zorluk çeken çocuklara öykü iskeleti verdiğimizde çocuk binayı bu iskelet üzerine kurar. Olayı ateşleyen kıvılcım dışarıdan geldiği halde çocuk yaratıcılığını kullanıp kendisine ait bir yapı oluşturacaktır.
ETKİNLİK AŞAMALARI:
- Öykü çanakları oluşturalım.
Karakter |
Yer |
Sorun |
Karakter Kişiliği |
öğretmen |
sirk |
yangın |
sinsi |
postacı |
okul |
soygun |
tembel |
demirci |
köy |
sel |
korkak |
doktor |
göl kenarı |
deprem
|
çekingen |
işsiz |
orman |
hırsızlık |
kibar |
pilot |
dağ başı |
kaza |
iyimser |
büyükanne |
deniz kenarı |
hastalık |
paragöz |
polis |
sinema |
geç kalma |
cimri |
yaşlı adam |
fabrika |
parasızlık |
yardımsever |
turist |
otobüs |
işini kaybetme |
dost canlısı |
teyze |
tren istasyonu |
başarısızlık |
karamsar |
- Çocuk her çanaktan bir örnek seçmelidir. Yalnız karakter çanağından daha fazla örnek seçebilir. Böylece öykünün ana kahramanı ile birlikte yardımcı karakterler de kullanabilecektir.
- Bu yöntem yazmak isteyen; ancak yazmaya nasıl başlayacağını bilemeyen çocuklar için çok yararlı olacak, bir öyküyü oluşturan öğelerin de tanınmasını sağlayacaktır.
- Çocuk kendi yarattığı karakterler ve yazdığı öyküyle sorun çözme becerisini geliştirecektir.
ÖYKÜ KAHRAMANINA MEKTUP
- Okuduğu kitaplardan bir kahraman seçip ona mektup yazması istenir.
SAÇMA BİR ÖYKÜ
- İkiden fazla çocukla yapılan bir etkinliktir.
- Öğretmen kısa bir öykü oluşturur. Öyküyü yazarken mümkün olduğunca fazla boşluklar bırakır.
Örnek:
“Bir sabah …………………………… (bir renk) bir ……………………… (eşya adı) evin önünde durdu. Böylesine ………. ( önad) bir …………………… (ad ) uzun zamandır görmemiştim. Hemen …………………………… (yertamlayıcısı) çıkarak………………………….. (adıl) ilgiyle ………………… (eylem).”
- Bir kişi öyküyü eline alır ve sıra ile herkesten boşlukları doldurmak için uygun sözcükler söylemelerini ister.
- Bu aşamada öykü oyunculara okunmaz, sadece boşluk sırasına göre söylemeleri gerekenleri sorar.
- Bütün boşluklar dolunca öyküyü baştan itibaren okur. Ortaya çocukları eğlendiren bir öykü çıkar.
- Sözcük türlerini kavratmada uygulanabilecek bir oyundur.
ARDIŞIK HARFLER OYUNU
- Bu oyun için en az iki oyuncu gereklidir. Amaç bir öykü oluşturmaktır.
- Birinci oyuncu alfabenin herhangi bir harfi ile başlayan bir cümle söyler.
- İkinci oyuncunun kuracağı cümle, birinci cümlenin baş harfini alfabede takip eden harfle başlamalıdır.
- Örnek: “Bir dans öğretmeni olan Ayşe ağaca çıktı. Canı dalından meyve yemek istiyordu.”
- Türkçede cümle başına gelmesi zor olan harfler atlanır(Ğ,Z…)
ARDIŞIK SERÜVENLER
- Öğrencilerden 5-6 kişilik çalışma gurupları oluşturulur.
- Her guruba öyküye giriş cümlesi olabilecek aynı cümle verilir.
- Guruptakiler ortaklaşa öyküyü yazmaya başlarlar. Her üye bir cümle yazar, yanındakine verir. Öykü tamamlanıncaya kadar bu çalışmaya devam ederler.
- Oyunu bitirmek için belli bir koşul yoktur. Akılcı bir sona ulaşıldığında oyun bitirilir. Bütün çalışmalar sergilenerek en beğenilen öykü sınıfça seçilir. Gurup üyeleri ödüllendirilir.
Görüntülenme Sayısı: hesaplanıyor...