TEKNOLOJİ VE TASARIM

       ''Hayal gücünüzü serbest bırakın çocuklar'' sözü öğrencilerimizi hiç bilmedikleri sık bir ormanda tek başlarına bırakmak gibidir. Bu ortamda birçok çocuk panik olur ve hiç bir şey aklına gelmeyebilir.  Öğrenci sıkılır, öğretmen ortaya orjinal bir tasarım çıkmadığı için küplere binebilir. Sormamız gereken soru şudur? Hayal gücünü serbest bırak ama nasıl? Hangi tekniklerle? 

         İşte bu teknikler öğrenciye ve öğretmene o sık ormanda yol gösterir. Örneğin Dünyadaki çoğu inovasyon tekniklerinde ve ''Problem Çözme Yöntemi Basamağı'' nın özünde Alan Daraltma, Hedef  Daraltma Tekniği vardır. Bu konuyu öğrencilerime şu şekilde örneklendiririm. Boş bir odada yakalamaca oynadığınızı düşünün! Yakalayacağınız kişiyi en kolay nasıl yakalarsınız? -Üzerine Koşarım, -Hızlı Koşarım gibi cevapları geldikten sonra -''Köşeye kıstırırım'' can alıcı cevabı gelir. Köşeye kıstırırım yani yakalayacak olan, hedefin alanını  daraltarak üzerine gider. Tıpkı dünyadaki gelişmiş inovasyon tekniklerinde (TRİZ) , (MEGA İNOVASYON) ve öğrenme tekniği olan (PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİ)'nde olduğu gibi.
         
           Dünyadaki tüm yaratıcı süreçlerde hayal gücünün serbest bırakılması değil, dağınık hayallerin hedefe kanalize edilmesi, gelişmiş tekniklerle yönlendirilmesi gereği üzerinde ortak bir akıl oluşturulmuştur. Bu konuda insanlığın  zihnine kazınan bir çok yanlışlar vardır; örneğin Arşimet suyun kaldırma kuvvetini banyoda keyif yaparken, Newton yerçekimi kanununu bir elma ağacının altında yatarken, dikiş makinasının icadında yine rüyada uyurken bulmuştur. Bu bilim adamları bize tanıtılırken hep bu görseller verildi. Bu ne demek? Yaratıcılık tembellikten gelir. Oysa gerçekte olan nedir? Bu bilim adamları gece gündüz çalışmışlardır, zamanının tüm bilimlerinde üst seviyelere gelmişlerdir, teorilerini geliştirmek için kendi verimli tekniklerini oluşturmuşlar, sistemli bir şekilde çalışmışlardır. 

         Beyin bir konu üzerine derinlemesine düşünürse  bilinçaltı gece gündüz o konu hakkında çözüm bulmaya devam eder.  Yapım kuşağının uzun olmasının mantığı da budur. Bir konu üzerine derinlemesine düşünme ve farklı zaman ve yerlerde çözüm üretmeye devam etmesi durumu insan beyninin mükemmel bir organ olduğunun kanıtıdır. Bu durum aynı zamanda çoğu bilim adamlarının da ''Olayın Delisi Olma'' yani kendi beyinlerini kullanmada son aşamada olduğunun bir göstergesidir. Bundan dolayı da bu fikirler kiminde banyoda, kiminde yatarken veya rüyada gelmiştir. Kısaca böyle bilim adamların zaten halihazırda olan  birikimlerinin dışa vurumu olarak bu buluşlar çıkmıştır. Ayrıca Einstein'in ''Hayal gücü bilgiden önemlidir'' sözü ; Edison'un ''Dehanın %1'i ilham %99'u alın teridir'' sözü ile dengeli bir şekilde sentez yapılarak düşünülmelidir. Çünkü ''Hayal gücü bilgiden önemlidir'' sözünde de biraz tembellik kokuyor.

        Bu bağlamda Teknoloji ve Tasarım dersi kurgu kuşağında yer alan ''Yaratıcılığı geliştiren teknikler'' in öğrencilerin hayal güçlerinin kanalize edilmesinde yani KONTROLLÜ HAYAL GÜCÜ oluşturmalarında kullanımı büyük önem taşımaktadır. Kılavuz kitabımızda yer alan ''Yaratıcılığı Geliştiren Teknikler'' bu görevi kısmen üstleniyor ve yeterli değil. Dünyadaki İnovasyon tekniklerin paralelinde  tekniklerin  kılavuz kitabımıza konulması şarttır. Örneğin Dünya Hafıza Şampiyonu Melik Duyar beyin Mega İnovasyon setinde hayal gücünü kontrol etmek oldukça basit ve eğlenceli. Dünyada genel geçer bir yöntemle verilmiş olan bu çalışmada; en başta hayal gücünün önündeki engeller ''Kapalı Dünya Kuralı ve Niteliksel Değişim'' çalışmaları ile kaldırılıyor. Daha sonra nasıl matematikte 4 işlem varsa Mega İnovasyon setinde de inovasyon olgusu 4 işlem, birde ''simetriyi bozma'' 5 işlem ile yöntemsel ama yorucu olmayan bir şekilde ilerleyerek sorunları çözüyor. Dağınık hayal gücümüzü yakalamaca oyununda olduğu gibi kıstırıyor ve yakalıyor. Bu sayede inovatif çalışmalar kısa sürede rahatlıkla yapılabiliyor. Kurgu kuşağı çok zevkli geçiyor. Ayrıca kurgu kuşağında bundan dolayı fazla ve kaliteli fikirler ortaya çıktığı için çocuklar yapım kuşağında tasarım geliştirmekte çok zorlanmıyorlar.
 
         Teknoloji tasarım dersinin  öğrenciye hayal gücünü yönetme ve  inovatif konulara kanalize etme yetisi kazandırması sayesinde altı yıldır görüyoruz ki ; bir çok tasarım yarışmalarında ulusal ve uluslararası dereceler alındı. Sergilerde yapılan projeler-tasarımlar hayranlıkla izlendi. Bu manada Teknoloji ve Tasarım Dersinin Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde eğitim-öğretimde verimliliğin, kalitenin artırılması ve öğrenmeyi öğrenme, sağ beynin geliştirilmesi, hayat boyu öğrenme, yaparak yaşayarak öğrenme olgularının verilebilmesi konusunda  stratejik bir önemi vardır. Bu olgular Teknoloji ve Tasarım Dersinde yöntemsel bir şekilde verilebilirse inovasyonun önemini anlayan öğrenciler tüm diğer derslerde de yaptıkları çalışmalarda ''yine mi aynı '' , ''her sene aynı şeyler'' , ''Farklı bir çalışma yapamadın mı?'' gibi çevrelerinden olumsuz cevaplar almazlar, kendilerine güvenleri artar. Bundan dolayıdır ki Teknoloji ve tasarım dersinin yenilikçi düşünme felsefesinden tüm eğitim sistemi yararlanmalı, dünyanın en eski mesleğine ''TASARIM'a önem vermeli, bu sayede  ülke olarak TABANDAN gelişerek değişmeliyiz.



                                                                                                                                                                                                                         04.12.2012
                                                                                                                                                                                                     Daha Güçlü Bir Türkiye Dileğiyle.....
                                                                                                                                                                                                                        Celal ÖNGÜN
                                                                                                                                                                                                     Teknoloji ve Tasarım Öğretmeni