4. SINIF DÖRT, BEŞ VE ALTI BASAMAKLI DOĞAL SAYILAR
DERS: Matematik
SINIF: 4. Sınıf
SÜRE: 2 Ders Saati (80 Dakika)
ÖĞRENME ALANI: SAYILAR
ALT ÖĞRENME ALANI: Doğal Sayılar
KONU: 4, 5 ve 6 Basamaklı Doğal Sayılar
KAZANIMLAR:
- 4, 5 ve 6 basamaklı doğal sayıların bölüklerini ve basamaklarını, basamaklarındaki rakamların basamak değerlerini belirtir.
- 4, 5 ve 6 basamaklı doğal sayıları çözümler.
Yöntem ve Teknikler: Buluş yolu ile öğrenme, sunuş yolu ile öğrenme, araştırma, keşfetme yoluyla öğrenme, yürütme, gözlem, uygulama, bireysel ve grup çalışmaları, tartışma, soru-cevap...
Araç-gereç: Matematik ders kitabı, Matematik öğrenci çalışma kitabı, resimler, onluk taban blokları, karton, sayı kartları, kâğıt, makas, kalem, basamak tablosu, tablolar,
Merak Uyandırma: (10 Dakika)
En çoğu yüzlük olacak şekilde 10 adet yüzlük taban blokuı ve 4 basamaklı sayıları içeren sayı kartları gruplara dağıtılarak, kartlarda verilen sayıların grupça modellenmesi istenir. (Taban bloklarının yeterli olmadığı durumda, öğretmenin sınıf önünde kullanacağı bir masa üzerinde istekli öğrencilerin modellemesi, diğer öğrencilerin de izlemesi sağlanabilir.) Verilen çalışmalar yapılırken gruplar, öğretmen tarafından gözlemlenir. İhtiyaç duyan öğrencilere basamak adları ve basamak değerleri konusunda gerekli hatırlatmalar yapılarak ön bilgileri harekete geçirilir. Burada amaç, yüzlük taban bloklarının bu sayıları modellemek için yeterli olmadığı yanıtını almaya çalışmaktır.
İlgiyi Odaklama: (10 Dakika)
Ellerindeki taban blokları ile en fazla 10 yüzlük taban blokunun bulunduğu, bunun da 1000 sayısına karşılık geldiği için 4746 sayısının modellenmesine yeterli olmadığı ifade edilerek, binlik taban bloklarına ihtiyaç duyulduğu öğrencilere sezdirilir. Bu aşamada öğrencilerin binlik taban bloklarına ihtiyaç duyduklarını ifade etmeleri beklenmektedir. Öğrencileri bu ihtiyacı benimsedikleri an resimdeki binlik taban bloku öğrencilere gösterilir ve 4746 sayısını modellemek için bundan toplam kaç taneye ihtiyaç duydukları sorulur. 4 tane yanıtı alındıktan sonra ihtiyaç sayısı kadar binlik taban blokları öğrencilere dağıtılır.(DAYM tarafından sağlanan “Matematik Seti” içerisinde 12 adet binlik, 18 adet
yüzlük, 66 Adet onluk, 80 Adet birlik taban bloku bulunmaktadır. Bu sayıların grup çalışmasına yeterli olmaması durumunda çalışma, öğretmenin sunuşu yoluyla yapılabilir.)
Öğrenme Deneyimi: (40 dakika)
Çalışmaya öğrencilerin kendi belirledikleri aşağıdaki sayı kartları ile devam edilir.
Basamak Adları |
……………basamağı |
……………basamağı |
……………basamağı |
……………basamağı |
……………basamağı |
……………basamağı |
Sayı |
…………. |
|||||
Rakamların Basamak Değerleri |
………… |
………… |
………… |
………… |
………… |
………… |
Beş ve altı basamaklı sayılara geçildiğinde öğrencilere on binlikleri modellemek için elimizde taban bloklarının bulunmadığı, bunun yerine (üzerinde 10 000 ve 100 000 yazan) “basamak kartlarının” bulunduğu ifade edilerek, gruplara dağıtılır ve on binliklerle yüz binliklerin bu kartlarla modellenmesi istenir. Resimlerdeki gibi, ortadaki sayı kısmı ve diğer kısımları öğrenciler tarafından doldurulmak üzere boş bırakılmış sayı kartları öğrencilere dağıtılarak, kendi belirledikleri bu sayıları modellenmeleri istenir. (Dağıtılacak ve modellenecek kart sayısının zamana göre düzenlenmesine dikkat edilmelidir.)
Bu aşamada öğrencilerin ilk defa karşılaşacakları (2. kazanımda ifade edilen “Bölük” kavramına geçilmesi önem taşımaktadır. Sayıların büyüdükçe okunmasının zorlaştığından dolayı bölük kavramına ihtiyaç duyulduğunun öğrenciler tarafından daha kolay anlaşılması için şu çalışma yapılır:
Öğretmen herhangi bir 6 basamaklı sayıyı önce yan yana boşluk bırakmadan sonra, bu sayıları üçerli gruplayıp bölüklerine ayırarak yazar ve hangisinde sayıyı daha kolay okudukları sorulur. Gelen yanıtlarla büyük sayıları okuma zorluğunun üstesinden gelmek için insanların bölük kavramına ihtiyaç duydukları ifade edilerek sonraki çalışmalarda bölük satırının da eklendiği aşağıdaki sayı kartları verilir.
Bölük Adları |
……………………… bölüğü |
……………………… bölüğü |
||||
Basamak Adları |
……………basamağı |
……………basamağı |
……………basamağı |
……………basamağı |
……………basamağı |
……………basamağı |
Sayı |
………….. |
|||||
Rakamların Basamak Değerleri |
………… |
………… |
………… |
………… |
………… |
………… |
Sayıların basamak değerlerinin yeterince kavrandığı anlaşıldıktan sonra basamakların çözümlenmesi kazanımı ve aşaması için aşağıdaki resimlerde hazırlanışı ve uygulanışı ifade edilmiş olan koni şeklindeki materyal tanıtılarak, boş sayı kartları ile birlikte gruplara dağıtılır. (Bu etkinliğe esin kaynağı olan etkinlikte köpük bardak kullanılmıştı. Bunu da deneyebilirsiniz.) Bu çalışma, sayıların basamak değerlerini yeterince kavrayamayan öğrenciler için yeni bir öğrenme etkinliği, kavrayan öğrencileri için ise pekiştirme niteliğinde de değerlendirilebilir.
Deneyim Paylaşımı: (20 Dakika)
Sınıf 4 ya da 5 guruba ayrılarak aşağıdaki “Birlikte Soralım Birlikte Öğrenelim” [1]çalışması yapılır:
Her gurup rastgele seçilen başka bir guruba çözümlenmesi yapılarak boş kısımları doldurulmak üzere 4 ila 6 basamaklı bir sayı hazırlar ve makul bir süre içerisinde (2 dakikanın yeterli olduğu düşünülmektedir.) diğer gurubun yanıtını rastgele seçilen bir sözcüden alır. Soruyu soran guruptan yine rastgele seçilen bir sözcü, gelen yanıta ilişkin görüşlerini ifade eder. İhtiyaç duyulması halinde diğer guruplardan da katkı alınır.
[1]Açıkgöz, Kamile Ün, Aktif Öğrenme, Biliş Yayın(8. Baskı)
Görüntülenme Sayısı: hesaplanıyor...
Ders Planı
4 >> Matematik >> Doğal Sayılar >> 4, 5 ve 6 basamaklı doğal sayıların bölüklerini ve basamaklarını, basamaklarındaki rakamların basamak değerlerini
4 >> Matematik >> Doğal Sayılar >> 4, 5 ve 6 basamaklı doğal sayıları çözümler.