Maddenin Tanecikli Yapısı Sınıf :6-A
Yaklaşık 1 aydır sınıfımla Maddenin Tanecikli Yapısı ünitesindeki konular üzerinde çalışıyoruz. Bugün, bu dönemin son dersinde tatile girmeden önce konuyu özetlemek adına ne yapabilirim diye planlama yaparken, İstanbul çalıştayında bizlere gösterilen atom-molekül oyununu konumuza uyarlayarak oynatabilirim diye düşündüm. 6-A sınıfında hareket ederek öğrenmekten hoşlanan çok sayıda öğrenci olduğunu da düşünecek olursak iyi bir karar verdiğimi de söyleyebilirim. Etkinlikteki tek eksik etkinliği fotoğraflayamamak oldu. Şanssızlık bu ki fotoğraf makinemin şarjı bitti. O nedenle öğrencilerimin yaşadıklarını anlatımımla sizlerin hayal gücüne bırakıyorum.
Bugün derste olan 21 öğrencime oyunla ilgili yönergeyi verdim. "Her biriniz 20 derece sıcaklıkta bulunan bir bardak suyun taneciklerisiniz.Ona göre de hareket etmeniz gerekiyor." dedikten sonra sıvı durumda bulunan maddenin tanecikleri nasıl hareket ederdi? sorusunu sorup cevabı aldım ve herkesin bu hareketi göstermesini istedim.(Konumuzla bağlantısı olması adına ısı artışının taneciklerin hızlarını nasıl etkilediği sorusunu sordum ve cevapları birkaç öğrencimden dinledik). Sıcaklık seviyesini yükseltsem ya da alçaltsam hareketinizde bir değişiklik olabilir mi? Olursa nasıl olur? sorularına da yanıt aldıktan sonra bir iki deneme yaptık.
Oyunun 2. kuralı olarak da molekül oluşturmaları gerekiyordu. Daha önceki derslerimizde sınıf içerisinde molekül oluşturmuştuk. Aynı cins atomlardan oluşan moleküller ve farklı cins atomlardan oluşan molekülleri cinsiyetlerine göre oluşturmayı bildiklerinden tek cins atomdan oluşan 2'li , 3'lü, 4'lü, 5'li molekül ya da 2 cins atomdan oluşan 2'li, 3'lü, 4.'lü, 5.'li molekül oluşturmalarını isteyeceğimi söyledim.
Derken oynamaya başladık. Sıcaklık değerini yükselttikçe aynı oranda hızlandılar, sıcaklık değerini düşürdükçe de bir o kadar yavaşladılar. Sıcaklık değerleri arasındaki farkı birer birer azalttığımda hareketlerini de o oranda yavaşlattılar. Ağır çekimde hareket ettikleri noktalar oldu. Zaman zaman oyunda karışıklık ile karşılaşır gbi olduğumda 0 C der demez her şeyin süt liman olduğunu her denememde gözlemledim.
Molekül oluşturma sırasında başlangıçta hep yakın arkadaşlar bir araya gelip grup kurdular. Hem molekül oluşturup hem de sıcaklık değerine göre hareket etmeleri gerektiği için başlangıçta biraz zorlandılar. Kopmalar ister istemez başlangıçta yaşandı. 0 C komutunu verip sakinleştiklerinden emin olduktan sonra "bu aşamadan itibaren molekülü oluşturan atomlar, molekülden koparsa o molekül oyunu kaybedecek" uyarısını verdiğimde o kadar dikkatli oyuna konsantre oldular ki görmeliydiniz. Molekülü oluşturan atom sayısını değiştirme komutunu verdiğimde kendi moleküllerini bozmadan büyümek için çabaladılar benim çocuklarım.
Atom yığını kavramına hatırlatma yapmak adına yığın oluşturuyoruz dediğimde güzel bir şekilde yığın oldular. 2'li moleküller halinde sınıfa dönüşümüzde hepsinin yüzleri gülüyordu.
Sınıfa döndüğümüzde; Sizce neden böyle bir oyun oynamış olabiliriz ? sorusunu yönelttiğimde aldığım yanıtlar doğru yolda ilerlediğimi bana gösterdi. Oyunda neler yaptık? Canlandırdığımız olayların konumuzla bağlantısını nasıl kurabiliriz vb.sorularına yanıt aldıktan sonra; atom , tanecik, molekül, aynı cins atomlu molekül, farklı cins atomlu molekül, bileşik,atom yığını,