ÖĞRENEN LİDER ÖĞRETMEN

ÖĞRENEN ORGANİZASYON DÜŞÜNÜŞÜ VE UYGULAMASI

1. Bölüm : Eylemlerimiz Gerçekliğimizi Nasıl Yaratır... Ve Bu Gerçekliği Nasıl Değiştirebiliriz?

     1990’ların en başarılı şirketi öğrenen organizasyon olarak adlandırılan bir şey olacaktır. Rakiplerinizden daha hızlı öğrenme yeteneği , tutunulabilir tek rekabet avantajı olabilir. Artık birinin tepeden düşünüp bulması ve organizasyonda geri kalan herkesin büyük stratejistin emirlerini izliyor olması mümkün değildir. Gelecekte gerçekten diğerlerinin önüne geçecek organizasyonlar, kişilerin bir örgütün tüm seviyelerine öğrenme yükümlülük ve kapasitesini nasıl değerlendirebileceğini keşfedenler olacaktır. 
     Öğrenen organizasyonları geleneksel otoriter “kontrol eden” organizasyondan ayıran temel fark belli temel disiplinlere hakim olunabilmesi olacaktır. “Öğrenen organizasyonun disiplinlerini” hayati kılan budur.
 

   Öğrenen Organizasyonun Disiplinleri

Sistem Düşüncesi : Sistem düşüncesi kavramsal bir çerçeve , bir bilgi bütünü ve araçlar olup son elli yıl içinde geliştirilmiştir. Bize tüm olay örgüsünü daha açık seçik görme olanağı verir ve bunları en etkili şekilde nasıl değiştirebileceğimizi görmekte yardımcı olur. 
Kişisel Hâkimiyet: Yüksek düzeyde bir kişisel ustalığa sahip olan kişiler kendileri için en derinden önem taşıyan sonuçları tutarlı olarak gerçekleştirme yeteneğine sahiptir. Gerçekten, yaşamlarına bir sanatçının bir sanat eserine yaklaşacağı gibi yaklaşırlar. Bunu kendi ömür boyu öğrenme çabalarına bağlı kalarak yaparlar. Kişisel hâkimiyet ( ustalık) kişisel görme ufkumuza sürekli olarak açıklık kazandırma ve onu derinleştirme, enerjilerimizi odaklaştırma, sabrımızı geliştirme ve gerçekliği objektif olarak görme disiplinidir. Bu, öğrenen organizasyonun bir temel taşı, manevi temelidir. Bir organizasyonun öğrenme isteği ve kapasitesi kendi mensuplarınınkinden daha büyük olamaz. Kişisel hakimiyet disiplini bizim için gerçekten önem taşıyan şeyleri açıklığa kavuşturmakla başlar. Önemli olan, hayatlarımızı en yüksek özlemlerimizin hizmetinde yaşamaktır. 
Zihni Modeller : “Zihni modeller”, zihnimizde iyice yer etmiş, kökleşmiş varsayımlar, genellemeler,hatta resimler ve imgeler olarak dünyayı anlayışımızı ve eylemlerimizi etkilerler. Zihni modellerle çalışma disiplini aynayı içe doğru çevirmekle başlar; dünya üzerine içsel resimlerimizi ortaya çıkarmayı, bunları yüzeye çıkarıp sıkı bir incelemeden geçirmeyi öğrenmek gerekiyor. Ayrıca sorgulama ile savunmayı dengeleyen “öğrenmeli” konuşmalar yapma yeteneği de önem taşımakta. Bu konuşmalarda insanlar kendi öz düşünüşlerini etkili bir şekilde sunar ve bu düşünüşü başkalarının etkisine açarlar. 
Paylaşılan Vizyon Oluşturulması : Gerçek (sahici) bir görme gücü (vizyon) varsa, insanlar kendilerine öyle söylendiği için değil, kendi istedikleri için kendilerini aşar ve öğrenirler. Ne var ki, birçok liderin sahip bulunduğu kişisel vizyonlar, bir örgütü harekete geçiren paylaşılan vizyonlara dönüşmeden k

Bireyin öğrenmeye inanması için:

• Öğrenmeye açık ve istekli olması (Bilmiyorum demeli, Meraklı olmalı, Aceleci olmamalı, Soru sorulmalı,Her şeyin bilinebileceği düşünülmemeli)
• Öğrenme ile ilgili kendi durumunun farkında olması (Durum Tespiti)
• Öğrenme ile ilgili kaygılarını aşması (Kaygılar: Zamanın olmamamsı, korku , Amaçsızlık , kaynak yetersizliği ,kendine güvensizlik)
• Kendisi ile ilgili nasıl bir öğrenme stratejisi izlemesi gerektiğinin belirlemesi  (Bireysel öğrenme stratejileri: İş rotasyonları , Yeni projeler , Koçluk , Takım çalışması , Kişisel gelişim planı)

 v     Sorunu kabul etmeme

v     Sorunu görüp de görmeme

v     Bilgiyi saklama

v     Bütünü görememe

v     Deneyimlerden faydalanamama

v     Bilgi üretimini engelleme (Ben bilirim sendromu)

v     Sorunları kişilerle özdeşleştirme

v     Geçmişe güvenme

v     Eğitimi öğrenme zannetme

Öğrenen organizasyona ulaşırken karşılaşılan engeller genelde var olan durumun korunması şeklinde kendini göstermektedir.Mevcut yöneticilerin mevcut durumu korumak istemesi, suya sabuna dokunmaktan kaçınması , böyle de oluyor şeklinde düşünmelerinden ileri gelmektedir.

       Farklı işlevlere sahip gruplardan ekip oluşturma:Kurumda birden fazla noktayı ilgilendiren problemlerin çözümünde kullanılır.

      Paralel iletişim:Bürokratik bir sistemde yeniliklerin ve yaratıcılıkların kullanılmasında kullanılır.

      Geleceğini birlikte planlama:Kurumun müşteri ihtiyaçları ve dış etkenler nedeniyle hedeflerini yeniden belirlemesi gerektiğinde kullanır.

      Başarıyı Değerlendirme:Müşterilerin memnuniyeti, çalışan motivasyonu ve kurumdaki öğrenme performansını ölçmek için kullanılır.

      Bir grupla çözüm bulma:Çözümü karmaşık problemlerin çözümlenmesinde kullamılır.

      Beyin Fırtınası: Acil çözümlenmesi gereken sorunlar ve hemen değiştirilmesi gereken süreçlerde kullanılır.

      Kıyaslama yapma:Diğer kurumların başarı öykülerinden yararlanmak için kullanılır.

      Sanal öğrenme ortamları:Uzak noktalarda çalışan kişileri eğitmek gerektiğinde ya da onların bilgisine ihtiyaç duyulduğunda kullanılır.Uzaktan konferans toplantıları,e-öğrenme ve eş zamanlı bilgi paylaşımı şeklinde gerçekleştirilir.

Öğrenen Organizasyonun Özellikleri:

1-Organizasyonun tamamı sanki tek bir beyni varmışçasına öğrenir

2-Öğrenme diğer iş süreçleri ile paralel, entegre,sürekli ve stratejik bir süreçtir.

3-Üretim odaklı öğrenme ve yaratıcılık,öğrenmenin odağındadır.

4-Sistem düşüncesinin temel olduğuna inanılmaktadır.

5-Organizasyon,değişimi ve beklenmedik durumları öğrenme  için fırsat  kabul etmektedir.

6-Organizasyon, değişen çevre koşullarına kolay adapte olur, kendini yeniler ve canlı tutar.

7-Organizasyon çevik ve esnektir.

8-Çalışanlar organizasyonun başarısı için öğrenmenin öneminin farkındadır.

9-Çalışanların kendi ihtiyaçları için en doğruyu seçeceklerine inanılır.

10-Çalışanlar bilgiye sürekli erişim halindedir.

11-Bireysel ve toplu öğrenme inisiyatiflerini desteklemekte , ödüllendirmekte ve cesaretlendirmektedir.

12-Çalışanalr sürekli gelişim ve kalite odaklıdırlar.

Öğrenen Organizasyon Olma Yolunda İzlenecek Adımlar:

• Ortak Vizyon
• Öğrenmeye İnanma
• Stratejik Hedefler Geliştirme
• Kurum Kültürü Oluşturma
• Öğrenmeyi sürece dahil etme
• Rol model olma
• Çalışanlara güvenme
• Teknolojiyi kullanma
• Bürokrasiden kurtulma
• Bilgilendirme