MURAT MINDIZ

GÜNLÜK DERS PLANI

1.BİÇİMSEL BÖLÜM

• Dersin Adı: Sosyal Bilgiler Dersi
• Sınıf/Şube:4
• Öğrenme Alanı/ Ünite adı: Yaşadığımız Yer
• Konu/Alt konu: Doğal Afetler ve Korunma Yolları/Depremler
• Kazanımlar: Depremden  korunmak için çözüm yolları üretir.
• Ünite Kavramları ve Sembolleri: Doğal Afet, Deprem, Çök-Kapan-Tutun,Yaşam üçgeni
• Konu için Önerilen Süre: 40 Dakika
• Güvenlik Önlemleri: Materyali düşürerek yaralanma riski olduğu için materyali öğrencilere taşıtmamalıyım.
• Öğretme, Öğretme Yöntem, Teknik ve Stratejileri: Örnek Olay Yöntemi, Gösteri Tekniği, Soru-Cevap Tekniği, Düz Anlatım Yöntemi
• Kullanılacak Araç ve Gereçler: Depremle ilgili resim, fotoğraf, gazete kupürleri, sunu ve yapay erozyon materyali.
• Kaynakça: MEB

2.GİRİŞ BÖLÜMÜ

• Dikkat Çekme: Deprem ile ilgili fotoğraflar, resimler, gazete kupürleri çıkartılarak çocukların derse ilgisinin toplanması sağlanır.
• Güdüleme (motivasyon):Öğrencilere, konu bittiğinde depremden korunmak için yapılması gerekenleri bilecekleri ve böylece çevrelerinde depremle ilgili bir sıkıntı olduğunda veya sıkıntı yaşayanlara yardımcı olabilecekleri anlatılır.
• Hedeften Haberdar Etme: Dersin sonunda doğal afetlerden depremin nedenlerini ve depreme karşı alınan önlemleri öğrenecekleri söylenir.
• Gözden Geçirme: Deprem konulu dersimizde deprem  nedir, deprem  nasıl oluşur, depremin oluşmasına neden olan faktörler nelerdir, depremin oluşmasını önleyecek önlemler nelerdir başlıklarının işleneceği öğrencilere aktarılır.
• Derse Geçiş ( ön koşul bilgiler):Depremle ilgili resim ve fotoğraflar sınıfa gösterilir ve birazdan fotoğraf ve resimlerle ilgili fikirlerinin sorulacağı söylenir.

3.GELİŞME BÖLÜMÜ

            Örnek olay yöntemi kullanılarak gazete kupüründen deprem haberi sınıfa okunur ve öğrencilerden bu haberden ve gösterilen fotoğraf ve resimlerden yola çıkarak depremin nasıl bir doğal afet olduğu konusunda fikir yürütmeleri istenir. Yürütülen fikirler tek tek dinlendikten ve neden öyle düşündükleri sorulduktan sonra gösteri tekniğinde kullanılmak üzere yapay deprem  materyalinin deprem oluşturmaya uygun parçası sınıftaki herkesin görebileceği bir yere yerleştirilir. Yapay deprem materyalinin deprem oluşumuna uygun parçası üzerinde küçük bir deprem oluşturulur. Bu sırada gösteri tekniğinin yanında öğrencilere soru-cevap tekniği de uygulanarak öğrencilerin düşünmelerine uygun ortam sağlanır. Materyalin ilk parçası ile deprem oluşturduktan sonra öğrencilere cevabını aldıktan sonra diğerine geçmek şartı ile “Deprem sizce nasıl bir doğal afettir? Deprem nasıl oluşur? Depremin oluşmasına neden olan faktörler sizce nelerdir?” soruları sorulur. Farklı öğrencilere söz hakkı vermeye özen gösterilmeli ve söz hakkı alan her öğrenciye konuşmasından sonra dönüt, düzeltme ve pekiştireçler kullanılmalıdır. Gönüllü her öğrenciye söz hakkı verildikten sonra yapay deprem materyalinin depreme uygun parçasının yanına depreme karşı önlem alınmış parça konulur. Birinci parçada depremi oluşturmak için yapılanlar ikinci parçaya da uygulanır. Öğrencilere “ İlk parçada oluşan deprem ile ikinci parçada oluşan deprem aynı miktarda mıdır? Şekil bakımından ilk parça ve ikinci parçada ne gibi farklılıklar vardır?  İkinci parçada daha az depremin oluşmasının nedeni veya nedenleri neler olabilir? Bu soruların cevapları alınıp öğrencilere dönüt, düzeltme ve pekiştireçler yapıldıktan sonra son olarak yapay deprem  modelinin ikinci parçasına küçük evler yerleştirilir ve deprem oluşturmak için yapılanlar tekrarlanır. Daha sonra öğrencilere “ Evsiz materyal ile evli  materyaldeki deprem  miktarı aynı mıdır? Öğrencilerin cevapları dinlenir ve dönüt, düzeltme ve pekiştireçler yapılır.

Materyal kullanarak sahip olunan gözlemlerle desteklenerek düz anlatım yöntemi ile konu tekrar anlatılır. Anlatımda kullanılacak bilgiler kısa ve öz olarak şu şekildedir;

Depremin  tanımı; Yer kabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yer yüzeyini sarsması olayıdır. Başka bir ifade ile anlatacak olursak; üzerine bastığımız, binalar inşa ettiğimiz toprak yüzeyini yerinden oynatan hatta inşa edilen binalara ve içindeki biz insanlara zararlar verebilen bir doğa olayıdır.

Depremden korunma yolları: İlk 2-3 saniye içinde depremin şiddetlenip şiddetlenmemesine göre tedbir almalıyız. Eğer şoklar hafif ise deprem uzaktadır ve asıl şok gelmeden tehlikeli yerden uzaklaşmalıyız. 
Kaçarken yanan ocak gibi şeyleri bırakmamaya dikkat etmeliyiz. Deprem sonrası su ve elektrik sistemlerini kontrol edip, tedbir almalıyız. 
İki, üç katlı evlerin üst katları daha emniyetlidir. Merdivenler en tehlikeli yerleri teşkil eder. Duvar, kiriş ve devrilebilecek eşyalardan uzak durup masa, sıra gibi altı emin yerlere sığınmalıyız. Dışarıda binalardan uzak durmalıyız. 
Kıyılarda sismik dalgaların tehlikesine karşı sahilden uzak durmalıyız. 
Heyelanlı alanlarda kaya parçalarının yuvarlanabileceğini göz önüne almalıyız. 
Depremin birinci dakikasından sonra tehlikenin çoğu geçmiştir. Bu taktirde –yanan bir yer veya bir şey varsa- yangın söndürülmelidir. 
Asıl depremden sonra hafif sarsıntılar olabilir. Bu şokların sağlam yapıları da yıkabileceği unutulmamalıdır. 

Bu tedbirlerle birlikte yapılacak en önemli iş, soğukkanlılıkla ve yersiz telaşlara kapılarak bazı zararlara sebep olmamalıyız. 

Depremden sonra:

Deprem öncesi önlemlerinizi aldınız ve depremi az ya da çok hasarla atlattınız. Bu kez başka sorumluluklar sizi bekliyor. Ön koşul paniğe kapılmamak, uyanık ve hızlı davranmak. 
Eviniz hayatınıza zarar vermeyecek ölçüde hasar görüp, sizin dışarı çıkmanıza izin veriyorsa, binayı terk etmeden önce çevrenizdeki seslere kulak verin. Bu sesler, sizden çok daha zor durumda olan insanlara ait olabilir. Sese olan yakınlığınız sayesinde binanın dışından yapılacak bir yardımdan çok daha hızlı bir şekilde göçük altındakileri hayata kavuşturabilirsiniz. 
Kalabalık mekanları boşaltırken sakin olmak, hasarı en az ölçüde atlatmak açısından önem taşır. 
Binaların dışına çıktığınız andan itibaren de kurtarma çalışmalarına katılmak gerekir. Verebileceğiniz küçücük bir destek, bir insan hayatı, daha büyük yardımlar birden çok insanın hayatı demektir. 
Sükunetinizi koruyun. Durumunuzu değerlendirin. Yaralı olup olmadığınızı belirleyin. 
Bulunduğunuz yapı yıkılmışsa, kontrollü, hızlı ve dikkatli bir şekilde binayı terk edin. 
Hemen ardından gelebilecek bir artçı şok, o ana kadar yıkılmamış, ancak taşıyıcı elemanlarına zarar vermiş olan binayı yıkabilir. 
Sarsıntı anında merdivenler bağlantı yerlerinden ayrılmış, tavandan dökülebilecek sıva, beton parçası olabilir. Binadan ayrılırken kapıları dikkatli bir şekilde açın, bu gibi tehlikelerden sakının ve başınızı koruyun. 

EĞER ENKAZ ALTINDA İSENİZ... Kıpırdayacak durumunuz varsa ve kesin bir çıkış yolu görebiliyorsanız hareketlenin. Aksi takdirde pozisyonunuzu koruyun ve sakin olun. Fazladan her çaba, size gelecekte gerekli olacak enerjiyi ve suyu tüketecektir. 

Dışarıdan bir müdahale sesi duyana kadar bağırmaya çalışmayın. Bu enerjinizi zamansız tüketmenize yol açacaktır. Bir ses duyduğunuzda cevap verin ve pozisyonunuzu anlatmaya çalışın. 

İlerleyen saatlerde dışarıya ses verebilecek bir ses kaynağı yaratma yolu bulun. Tencere benzeri bir metale vurulacak bıçak sapı sert bir yüzeye vurabileceğiniz diğer sert bir cismin olup olmadığını kontrol edin. Çünkü saatler geçtikten sonra böyle bir şey edinme gücünü kaybetmiş olabilirsiniz. 

Kurtarma ekiplerinin, olay yerine ulaştıklarında bakacakları ilk yer enkaz üzerinde kabarmış bölgelerdir. Kabaran bu bölgeler muhtemel yaşam üçgenlerinin olduğu noktalardır. (Buzdolabı, bulaşık ve çamaşır makinesi, çelik para kasası, demir dolap v.b.) Böyle bir pozisyona sahipseniz, ilk ulaşılacak kurtarma bölgesindesiniz demektir. 

4.SONUÇ BÖLÜMÜ

• Özet: Depremin  tanımı, nasıl ve neden oluştuğu, alınabilecek önlemler kısa ve öz bir biçimde tekrarlanır.
• Tekrar Güdüleme: Öğrencilere artık çevrelerindeki, hayatlarındaki deprem ile karşılaştıklarında alınacak önlemleri bilip insanları bilgilendirebilecekleri söylenir.
• Ölçme ve Değerlendirme: Öğrencilere depremin  tanımı, depremin  nedenleri, alınabilecek önlemler sorulur. Herkesin anlayıp anlamadığını kavramak için cevabı maddeli sorular cevaplandırılırken her öğrenciden bir madde söylenmesi istenir.
• Ödevlendirme:
•            1. Bugün işlediğimiz deprem konularını öğrencilerin evde ailelerine anlatmaları ve ailelerinin depremle ilgili kendilerine yani öğrenciye soru sormalarını istemeleri, cevaplayamadıkları soruları not edip sınıfa getirmeleri istenir.

2. Sınıf dört gruba ayrılır. Doğal afet konularından sel, heyelan, deprem ve çığ konuları gruplara dağıtılır. Konuyla ilgili çeşitli kaynaklardan yararlanarak doğal afetlerden korunmak için çözüm yolları üretmeleri ve haftaya topladıkları bilgi ve resimleri dosyalayarak sınıfta sunmaları ödev verilir.

5.PLANIN UYGULANMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

            Konu önerilen 1 ders saatinde işlenmiş, ölçme ve değerlendirme etkinlikleri de tamamlanarak amacına ulaşmıştır.

Görüntülenme Sayısı: hesaplanıyor...