Hayat Bilgisi dersi etkinlik örnekleri - 4
KAZANIM:B.2.23
Ailesi,akrabaları ve yakın çevresinde etik değerlere ne kadar önem verildiğini gözlemleyerek,etik davranışların güven duygusunu nasıl güçlendirdiğini ve etik olmayan davranışların da güven duygusunu nasıl zedelediğini açıklar.
- Öğretmen sınıfa elinde çeşitli renk veya türde etiketlerle girer. Her çocuğun alnına bir tane yapıştırır. Bu etiketlerin onları bir günlüğüne görünmez yapacağını söyler. Herkesin kendi planını uygulamakta özgür olduğunu belirtir. Nereye gideceksin, ne yapacaksın? (Çıtır Çıtır Felsefe, İyi Ve Kötü, Günışığı Kitaplığı, 2006)Hayal et! Sonrasındaki paylaşımlar etik olan/olmayan olarak sınıflandırılır. Görünmezlik etiketi varken yaptıklarımızı normal yaşamda yapsak ne olur, paylaşılır.
KAZANIM:B.2.24
Çevresindekilerin kabul edilemeyen önerileriyle karşılaştığında etkili reddetme davranışı sergiler.
- Kaç farklı “hayır” diyebilirsin?
Kızgınlıkla, şaşırarak, usançla, sevgiyle, korkuyla, utanarak, üzüntülü, tehditle, kıskançlıkla, tiksinerek, dedikodu yaparcasına, birini şikayet edercesine.
- Verilen cümlelere karşılık “hayır” deme ya da farklı tonlama “hayır”a karşılık cümleyi bulma.
Kabul etmiyorum – doğal
Öyle demedim – öfkeli
Bir şey değil başımıza iş açar – kaygılı
Yanılıyorsunuz, işin alı şu – karşı çıkarak
Sana hiç gücenir miyim? – sevecen (Mine Ergen, Sahneleme Önerileri, Papirus, 1997)
- Evet/hayır oyunu oynama.
- “Üzgünüm bunu şimdi yapamam. Bunu bir düşüneyim, daha sonra konuşalım. İstediğini yapamam ama …yapabilirim. Şimdi değil ama işimi bitirdikten sonra olabilir.” Sonu bu cümleler bitecek durumları canlandırma.
- Vakaları istasyon çalışmasıyla inceleme, birbirlerinin yanıtlarını görmeden “ne yapsın, sen ne yapardın?” sorusunu yanıtlasınlar. Farklı yanıt/çözüm bulmalı konusunda cesaretlendirme.
1.Necla’nın annesi doğum gününde hiç kimsede olmayan bir kalem almış, Necla sabahki dersten bu yana herkese kalemini gösteriyor ama kimseye dokundurtmuyor. Selin, Aysel’e teneffüste herkes dışarı çıkınca sınıfta kalmayı ve Necla’nın kalemine yakından bakmayı teklif ediyor.
2.Ozan ve Berk çok iyi iki arkadaş. Berk mutsuz çünkü ödevini yapmamış ve eğer bugün teslim etmezse bir yıldızı daha gidecek ve sınıftaki tabloda en az yıldızı olan olarak olmak istemiyor. Ozan’dan ödevini ona vermesini karşılığında harcılığından para da vereceğini söylüyor.
3.Zeynep sınıfın iri çocuklarından ve istediklerini kaba kuvvetle yapmaya/yaptırmaya alışmış. Zehra sınıfın en küçük yapılı ve sessiz kızı. Zeynep silgisini vermesi için Zehra’ya ısrar ediyor. Zehra silgisini vermek istemiyor çünkü başka silgisi yok.
4.Yusuf teneffüste sınıfta oturmak ve kitap okumak istiyor. Hasan eğer onlarla oynamazsa gruptan atacaklarını söylüyor. Yusuf için Hasan’ın grubunda olmak çok önemli çünkü hepsi çok eğlenceli arkadaşlar.
- Hayır diyemediği durumları/anları listeleme. Ne yapmak isterdim, sorusunu yanıtlama.
- Hayır diyorum çünkü… şiir yazma ve besteleme.
B3 41 Ülkesini, tıpkı evi gibi bir “yuva” olarak kabul eder.
- Farklı hayvanlar ve yuvalarının olduğu resimler (kuş yuvası, köpek kulübesi, sincap ağaç kovuğu, hipopotam nehir vb.) sözsüz oyunla hayvanların oynanması ya da eşleştirme oyunu.
- Nerelisin, sorusunu yanıtlama. Harita üzerinde işaretleme.
Sınıfı Türkiye haritası olarak düşünme, pusula yardımıyla yönleri belirleme ve öğretmenin başkent Ankara diyerek şehrin yerini belirtmesi. Çocukların doğdukları şehre/bölgeye göre konumlarını belirlemelerini isteme. Öğretmenin bölgeleriyle her şehre hoş geldin demesi ve alkışlama. Tatil için nereye gitmek isterdin, hangi şehri görmek isterdin, annen nerede doğmuş vb. soruları sorarak öğrencilerin hayali harita üzerinde gezinmelerini sağlama.
- Her öğrenciye ormandaki bir hayvan olabileceğini ama aslan olamayacağını söyleme. Öğrencilerin sırayla ses ve bedeni kullanarak seçtiği hayvanını tanıtması. Ormanın neresinde yaşasın, yuvası nerede olsun, sorusuyla hayali/sıralarda kullanılabilir yuvasını hazırlama, aynı hayvanı seçenlerin yuvayı paylaşması. Sabahtan akşama bir günlerini doğaçlamalarına isteme. Gece bütün hayvanlar uykudayken, öğretmenin rolde yorgun, acıkmış bir aslan olarak oyuna girmesi. 1. Ormandaki hayvanlar ilk kez bir aslan görüyorlar, tepkileri oynama- iyi mi kötü mü karar verme- aslanın tavırlarından/ses tonundan çıkarımlarda bulunma 2. Aslan’ın diğer hayvanlara kötü davranması ve ormanı kendi evi ilan etmesi, karşı çıkacak olan olursa bir lokmada yutacağını söylemesi. 3. Hayvanların toplantı düzenleyerek ne yapacaklarına karar vermeleri 4. Öğretmen toplantıya başka bir hayvan rolünde katılıp,- başka bir ormana gidelim/burası bizim yuvamız tartışmaları- tartışmayı yönlendirmelidir. 5. Tahtaya 1923 yazılması ve bu hangi sorunun yanıtı olabilir, diye sorulması. Öğretmenin ipuçlarıyla öğrencilerin cumhuriyetin ilanını bulmaları-oyunla Türkiye’nin kurtuluş Savaşı arasındaki analoji kurma. O zaman evlerini, ülkelerini terk etselerdi ne olurdu, tartışma.
B3 42 Bir evin farklı işlevlere sahip bölümleri ile ülkenin farklı özelliklere sahip yerleri arasında bir benzerlik görür; evin bütünlüğü ile Türkiye’ nin bütünlüğü arasında bağlantı kurar.
- Farklı tarzda bilmeceler sorma.
Öğrencilerin ikili olmasını isteme. Daha önceden hazırlanan evin bölümleri (salon, mutfak, giriş, banyo vb) kartlarından çekmelerini isteme. Kimseye göstermeden çektikleri bölüm için bir bilmece hazırlamalarını isteme. Her biri evin bölümlerinden oluşacak büyük grup oluşturma ve hazırlanan büyük tuzluk-kağıt katlama oyunu için bilmecelerini yazmalarını isteme. Gruplar arası oynamalarını fırsat verme. Herkesin evinin krokisini çizmesini isteme. Türkiye haritasını evlerinin krokisiyle eşleştirseler neresi ne olurdu, tartışma.
Görüntülenme Sayısı: hesaplanıyor...