4.50 köprü ve üst geçit
KÖPRÜ VE ARAÇ YÜKSEKLİĞİNE BAĞLI KAZALARI ENGELLEYECEK SİSTEMLER
Projenin Amacı:
Ağır tonajlı kamyonların havaleli yüklü oldukları zaman meydana getirdikleri kazaları önlemeyi amaçladık.
Köprü ve araç yükseklikleri arasındaki uyumsuzluk nedeniyle meydana gelen kazaları engelleyecek alternatifli sistemler tasarlanabilir mi?
Tasarlanan sistemler mevcut köprülerde ve araçlarda kullanılabilir mi?
Tasarlanan sistemin yaygınlaştırılması ile can ve mal kaybı önlenebilir mi?
PROJE ÖZETİ
a) Deneyin Amacı
Çiftehan Beldesi yakınlarındaki bölümü üzerinde bulunan tren yolu köprüsünün yüksekliğinin işaret levhasında 4,5 metre olarak yer aldığı, ancak 4 metre olduğu tespit edildi. Köprünün, yüksekliği 4,5 metre olacak şekilde inşa edildiğini, ancak zaman zaman yapılan asfaltlama çalışmaları sonucu yolun 50 santimetre yükselmesiyle köprü yüksekliğinin 4 metreye düştüğü tespit edilmiştir.Benzer kaza haberleri sık sık basında yer almakta, can ve mal kayıpları yaşanmakta, milli servetimiz zarar görmektedir.
Köprü ve araç yükseklikleri arasındaki uyumsuzluk nedeniyle meydana gelen kazaları engelleyecek alternatifli sistemler tasarlanabilir mi?
Tasarlanan sistemler mevcut köprülerde ve araçlarda kullanılabilir mi?
Tasarlanan sistemin yaygınlaştırılması ile can ve mal kaybı önlenebilir mi?
b) Kullanılan Yöntem ve İşlemler
Literatür Taraması: Köprü yüksekliklerine bağlı kazalar ve yükseklik ölçüp, bu yüksekliğe ve araç yüksekliğine göre köprüde ikaz ışıkları yanmasını sağalayacak sistemin tasarlanması için araştırmalar yapıldı.
Uzman Görüşü Alma: Kara yolları çalışanları ve sürücülerden görüş alındı.
Sistemin Tasarlanması: Köprü ayak yüksekliğini ölçecek ve araçların köprüye 200 m yaklaşlamaları durumunda araçtan gönderilecek veri ile kırmızı veya yeşil ışıkla yönlendirme yapılacak 3 farklı sistem tasarlandı.
Sistemin Modellenmesi ve Uygulanabilirliği:
Tasarlanan sistem model üzerinde test edilip uygulanabilir olup olmadığı gözlemlendi.
c) Gözlemler/Veri/Bulgular
Proje amacına uygun olarak sorunu çözen 3 farklı sistem tasarlanmıştır.Bu sistemlerden Sistem 3 uygulanabilir hale getirilmiştir.Diğer sistemler bizim açımızdan maliyetli olduğundan sadece model halinde tasarlanmıştır
d) Sonuçlar
Projenin üst geçit bulunan karayollarında yaygınlaştırılması ile can ve mal kaybı önlenmiş olacaktır. Kaza sırasında kamyonlarda yük, kamyon, üst geçit ve sürücü zarar görmektedir.Değişik haber kaynaklarından birinde meydana gelmiş bir kazada yük ve aracın toplam zararının 8.000TL olduğu belirtilmiştir. Yapılan her kazada ekonomik zararlar istatistik olarak hesaplandığında sistemin ne kadar gerekli olduğu ortaya çıkacaktır.
Giriş:
Yazılı ve görsel basında köprü yüksekliğine bağlı kazalarla ilgili bir çok haberi üzülerek izliyoruz. Avrupa'yı Ortadoğu'ya bağlayan Uluslararası E-90 Karayolu'nun Çiftehan Beldesi yakınlarındaki bölümü üzerinde bulunan tren yolu köprüsünün yüksekliğinin işaret levhasında 4,5 metre olarak yer aldığı, ancak 4 metre olduğu tespit edildi. Köprünün, yüksekliği 4,5 metre olacak şekilde inşa edildiğini, ancak zaman zaman yapılan asfaltlama çalışmaları sonucu yolun 50 santimetre yükselmesiyle köprü yüksekliğinin 4 metreye düştüğü tespit edilmiştir.
Yüksek yük taşıyan taşıtların üst geçitlere yaklaşmadan durabilecekleri mesade bunların yükünün yüksekliğini ve üst geçit ayak yüksekliğini algılayabilecek sensorler vasıtasıyla yük mesafesini ölçerek sürücünün görebileceği şekilde üst geçidin üzerine dijital bir gösterge ve uyarı ışıkları yerleştirerek sürücüyü ikaz ederek sürrücünün konumuna göre hareket etmesi açısından yararlı olacaktır.
Köprü ve araç yükseklikleri arasındaki uyumsuzluk nedeniyle meydana gelen kazaları engelleyecek alternatifli sistemler tasarlanmıştır. Tasarlanan sistemler mevcut köprülerde ve araçlarda kullanılabilirliği test edilmiştir. Tasarlanan sistemin yaygınlaştırılması ile can ve mal kaybı önlenebileceği düşünülmüştür.
Yöntem:
Literatür Taraması: Köprü yüksekliklerine bağlı kazalar ve yükseklik ölçüp, bu yüksekliğe ve araç yüksekliğine göre köprüde ikaz ışıkları yanmasını sağalayacak sistemin tasarlanması için araştırmalar yapıldı.
Uzman Görüşü Alma: Kara yolları çalışanları ve sürücülerden görüş alındı.
Sistemin Tasarlanması: Köprü ayak yüksekliğini ölçecek ve araçların köprüye 200 m yaklaşlamaları durumunda araçtan gönderilecek veri ile kırmızı veya yeşil ışıkla yönlendirme yapılacak 3 farklı sistem tasarlandı.
Sistem 1:Lazer uzaklık ölçerlerin çift yönlü olarak kullanılması ve yatay istikamette 50,100 ve 200 m mesafede uzaklık tespiti yapmasıyla uyarı ışıklarını tetikleyecek bir sistem tasarlanmıştır.Birinci ölçüm köprünün üzerinde ölçüm sonucunun ışıklı uyarı yapması sağalanacaktır.Dikey doğrultuda ölçüm yapılacak ve sadece köprü ayak yüksekliği tespit edilerek ışıklı tabeleda gösterilecektir. İkinci ölçüm için gönderilen ışın sayesinde; köprü yüksekliği ile aynı seviyede olan araçlar köprüye yaklaştıklarında 50,100 ve 200 metreye ayarlı tetikleyici kırmızı ışığın yanmasını sağlayacaktır.Işınlar herhangi bir şekilde taşıt yüksekliğine denk gelmediğinde yeşil ışık yanmaya devam edecektir.Bu sistemde lazerli uzunluk ölçü aleti birinci kısımda gerçek kullanımına uygun ikinci kısımda kırmızı ışığı tetikleyici olarak kullanılmıştır.
Sistem 2: Radar sistemlerinin kullanılarak yükseklik kazalarının önlenmesi amaçlanmıştır.Gönderilen yüksek frekanslı sinyalin yükün en üst seviyesine çarparak geri dönmesiyle bunu okuyan elektronik aygıttan alınan değerlerin dijital gösterge ve uyarı ışıklarına aktarmayı amaçladık. Proje aşamasında maliyeti yüksek olduğundan uygulayamadık. Yükün en üst bölgesine bir verici yerleştirilerek sinyal göderilmesi ve sinyalin köprü tavanına çarpıp gelmesiyle sürücünün aracı yavaşlatmasını sağlayacak şekildedir.Gönderilen sinyal herhangi bir engele çarpmazsa köprünün araçtan daha yüksek olduğu sürücü tarafından anlaşılacaktır.
Sistem 3: Sürücünün üst geçide yaklaştığında yola konuşlandırılmış bir direğin yola paralel uzantısına kayacağımız bir kol ile bu kola monte edilmiş aracın yüküne değdiğinde kolayca havaya kalkan ve bağlı bulunduğu elektronik devereye gerekli yönlendirmeyi sağlayan bir sezici devre koyduk.Sezici devrenin kol ile değeri kolun aracın yüküne orantılı olarak eğilmesiyle oluşan devreyi, elektronik devrede değerlendirerek buna dijital göstergeye aktardık.
Dijital göstergedeki aracın yükünün yüksekliğini gören sürücü aracının yüksekliğini ve üst geçit yüksekliğine bağlı olarak aracın hareketini yönlendirecektir.
Sonuçlar Ve Tartışma
Proje amacına uygun olarak sorunu çözen 3 farklı sistem tasarlanmıştır.Bu sistemlerden Sistem 3 uygulanabilir hale getirilmiştir.Diğer sistemler bizim açımızdan maliyetli olduğundan sadece model halinde tasarlanmıştır.Projenin üst geçit bulunan karayollarında yaygınlaştırılması ile can ve mal kaybı önlenmiş olacaktır.Kaza sırasında kamyonlarda yük, kamyon, üst geçit ve sürücü zarar görmektedir.Değişik haber kaynaklarından birinde meydana gelmiş bir kazada yük ve aracın toplam zararının 8.000TL olduğu belirtilmiştir. Yapılan her kazada ekonomik zararlar istatistik olarak hesaplandığında sistemin ne kadar gerekli olduğu ortaya çıkacaktır.
Teşekkür
Projeme destek sağlayan Elosel Elektronik ve sahibi Selim Usta’ya teşekkür ederim.
Kaynaklar
http://www.madran.net/memleket-meseleleri/dikkat-kopruye-carpma/
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2009/08/11/cinayet_gibi_kaza
http://www.medyabar.com/haber/12759/yuksekligi-kestiremedi.aspx
http://www.dagarcik.com.tr/lazerli_sakul_nivo_ve_gonyeler_robovector_rt_7610_5.htm
Görüntülenme Sayısı: hesaplanıyor...